Bezieling in het groene hart

Overal in de Greidhoeke zie je eeuwenoude kerktorens uit de bomen steken. Samen met de adellijke states in dit weidse land bieden ze een rijkdom aan verhalen en inspiratie.

De kerkklok van het popperige dorpje Iens slingert één heldere klokslag over het weiland. Het is half twee en ik stap de drempel over van de eerste kerk van een dagje kerkbezoek in het hart van Friesland. Koster Griet van der Brug vertelt vol trots over ‘haar’ godshuis. Kordaat rolt ze het kleed voor de preekstoel op waaronder een luik schuilt. ‘1783’ is in de stenen rand van de waterput onder het luik gekerfd. ‘In de 18e eeuw was er fl ink geld en kon de kerk vergroot worden. Tot die tijd stond de dorpsput tegen de buitenmuur, nu is de Ienser kerk waarschijnlijk de enige met een waterput voor de preekstoel,’ lacht ze breeduit. Het groene hart van Friesland is veel meer dan gras en water. Fietsend door de streek val ik van de ene verbazing in de andere. In de kerk van Mantgum viel mijn mond letterlijk open toen ik het interieur zag: van hout, tot in detail in Lodewijk XVIstijl. In de late middeleeuwen leefden de kleine gemeenschappen geïsoleerd op hun terpen. Iedere terp kreeg zijn eigen kerk.
Over een smal kerkenpad kronkelt het op de kerk van Bears af. Dit soort paden, met zicht op water, weide en torens, maken Friesland voor mij altijd weer tot het beste fietsland van de wereld.

Friese kastelen

Het silhouet van Bears wordt bepaald door een prachtige twee-eenheid: de 13e-eeuwse Mariakerk en Uniastate. Dit landhuis ging in 1755 tegen de grond maar de contouren werden herschapen, als een luchtspiegeling. Ik beklim de 17 meter hoge toren en leun even in stilte tegen de originele poort van de state, uit 1616! Het begon ooit met stinzen: stevige stenen torens waarin boeren en edellieden zich in woelige tijden konden verschansen. Vanaf 1500 werden de stinzen omgebouwd tot paleisachtige
landhuizen. Zo werden stinzen states. Ooit had Friesland er zeker 200, vooral in Noordwest-Friesland, nu rest er nog een handjevol,

Nieuw klooster voor stille tijd

In de kelder van de Nicolaaskerk in Wiuwert ‘overleefden’ vier lichamen de eeuwen. Hoe het kan dat de overledenen mummifi ceerden, is tot op heden niet duidelijk. Waarschijnlijk zijn het leden van de adellijke 17eeeuwse familie Walta en volgelingen van sekteleider Jean de Labadie, zéker is dat de mysterieuze mummies van Wiuwert veel bezoekers trekken. De kerken en states van
de Greidhoeke zijn springlevend. In Jorwert ontstaat zelfs een nieuw klooster: Nijkleaster, een plek voor stilte en verbinding. Geen betere plek voor dit initiatief dan de Greidhoeke.

Deel dit verhaal:

Gerelateerde berichten

De Greidhoeke, een onontdekt gebied
in het hart van Friesland!

In het groene midden van Friesland ligt de Greidhoeke. Je vindt hier weilanden met Friese koeien en de grutto in een van de verschillende natuurgebieden. De Greidhoeke is een waterrijke streek. Met specifieke terpdorpjes gelegen aan vaarten en sloten, die gebruikt werden voor de aan- en afvoer van melk.